سلیاک چیست؟ راهکارهای درمان

سلیاک، بیماری خودایمنی مزمنی است که با مصرف گلوتن، پروتئینی موجود در گندم، جو و چاودار، دیواره روده کوچک را ملتهب می‌کند. این التهاب مانع از جذب مواد مغذی ضروری می‌شود و می‌تواند منجر به طیف وسیعی از علائم گوارشی و غیر گوارشی شود.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سلیاک هستند؟

·        افراد دارای سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده درجه یک شما مبتلا به سلیاک باشد، خطر ابتلای شما به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

·        بیماری‌های خودایمنی دیگر: افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی مانند دیابت نوع 1، بیماری تیروئید هاشیموتو و آرتریت روماتوئید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سلیاک هستند.

·        ژن‌های خاص: دو نوع ژن به نام HLA-DQ2 و HLA-DQ8 با افزایش خطر ابتلا به سلیاک مرتبط هستند. با این حال، داشتن این ژن‌ها به معنای ابتلای قطعی به بیماری نیست.

علائم سلیاک

علائم سلیاک در افراد مختلف متفاوت است و می‌تواند از خفیف تا شدید باشد. برخی از علائم شایع عبارتند از:

·        علائم گوارشی: اسهال، نفخ، درد شکم، یبوست، حالت تهوع و استفراغ

·        علائم غیر گوارشی: خستگی، کاهش وزن، کم خونی، مشکلات پوستی، افسردگی و پوکی استخوان

تشخیص سلیاک

تشخیص سلیاک با انجام آزمایش خون و آندوسکوپی توسط دکتر متخصص و فوق تخصص داخلی خوب انجام می‌شود. در آزمایش خون، آنتی‌بادی‌های ضد گلوتن که توسط سیستم ایمنی بدن در پاسخ به مصرف گلوتن تولید می‌شوند، بررسی می‌شوند. در آندوسکوپی، نمونه‌ای از بافت روده کوچک برای بررسی التهاب گرفته می‌شود.

درمان سلیاک

هیچ درمانی برای سلیاک وجود ندارد، اما با حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی می‌توان علائم را به طور کامل از بین برد و به روده کوچک اجازه داد تا التیام یابد. رژیم غذایی بدون گلوتن باید به طور مادام العمر دنبال شود، حتی اگر علائم از بین رفته باشند.

رژیم غذایی بدون گلوتن

رژیم غذایی بدون گلوتن می‌تواند چالش برانگیز باشد، اما با کمی برنامه‌ریزی و آگاهی قابل انجام است. غذاهای بدون گلوتن شامل میوه‌ها، سبزیجات، گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات و لبنیات (در صورت عدم عدم تحمل لاکتوز) هستند. غلات حاوی گلوتن مانند گندم، جو و چاودار باید به طور کامل از رژیم غذایی حذف شوند.

نکات مهم در مورد رژیم غذایی بدون گلوتن

·        برچسب‌ها را با دقت بخوانید: بسیاری از غذاها که به نظر می‌رسد بدون گلوتن باشند، ممکن است حاوی مقادیر کمی گلوتن پنهان باشند. به دنبال برچسب "بدون گلوتن" یا "گواهی بدون گلوتن" باشید.

·        از غذاهای فرآوری شده خودداری کنید: غذاهای فرآوری شده اغلب حاوی گلوتن پنهان هستند. تا حد امکان از غذاهای تازه و کامل استفاده کنید.

·        در رستوران‌ها احتیاط کنید: هنگام غذا خوردن در رستوران، حتماً به سرور اطلاع دهید که به سلیاک مبتلا هستید و از آنها بخواهید که غذای شما را بدون گلوتن تهیه کنند.

·        از گروه‌های حمایتی کمک بگیرید: گروه‌های حمایتی زیادی برای افراد مبتلا به سلیاک وجود دارد که می‌توانند اطلاعات و پشتیبانی ارائه دهند.

·        سلیاک یک بیماری جدی است، اما با تشخیص و درمان مناسب، افراد مبتلا به سلیاک می‌توانند زندگی سالم و پرباری داشته باشند.